Вершы з філасофіяй. Афарызмы.

 

Вершы з філасофіяй. Афарызмы.

 

                                                                                          Аляксей Якімовіч

Афарызмы

 

Бяда, калі хата стала чужою,

                                                     І варона калісьці была маладою.

                                                     Сам сабе свеціць вугалёк,

                                                     Тоўсты жывот не ўпрыгожыць паясок.

 

                                                     Бойся не чмяля, а асу.

                                                     Беражы сваю красу.

                                                     З узростам мяняецца шчасце,

                                                     У госці не клічуць напасці.

 

                                                     Беднаму ўсё смачна,

                                                     Умей прадаць удачна.

                                                     У людзі выходзяць людзі,

                                                     Не хадзі ў чужым брудзе.

 

                                                     Будучае не падганяй,

                                                     За стол сяброў запрашай.

                                                     Хоць не гудзіць, а балюча джаліць,

                                                     Пякучае сонца не ўсіх смаліць.

 

                                                     Быць чужым у сваёй краіне,

                                                     Мулка ляжаць на чужой пярыне.

                                                     Да пустога месца і гразь не прыліпае,

                                                     Няўдачнік заўсёды чакае.

 

                                                     Без дурняў няма і разумных,

                                                     Не бывае дзён сумных.

                                                     Палюбі працу,  і яна цябе палюбіць,

                                                     Моцны гром кожнага разбудзіць.

 

                                                     Беражы сваю жыццёвую прастору,

                                                     Спагадай чужому гору.

                                                     Лагодны чмель не жыве ў асіным гняздзе,

                                                     П’яніца здароўе ў сябе крадзе.

 

                                                     Будуй падмурак для Айчыны,

                                                     Цані імклівыя хвіліны.

                                                     Пераступаць праз сябе,

                                                     Глядзі, куды хто грабе.

 

                                                     Беднага не радуе суседаў пір,

                                                     Маё сумленне – мой арыенцір.

                                                     Нічым не напоўніш душу пустую,

                                                     Спадзяюся, калі гадую.

 

                                                   Гэта музыка іграе не для мяне,

                                                   Не зайздросць святлу ў чужым акне.

                                                   І летні дзень бывае халодным,

                                                   Працуй – не будзеш галодным. 

                                                    

                                                   Гніллё разносіць смурод,

                                                   Не шукай кепскіх прыгод.

                                                   Сей не хутчэй, а спарней,

                                                   Удваіх працаваць лягчэй.

 

                                                   Думкі, закутыя кайданкамі,

                                                   Не сядзі за адным сталом з панамі.

                                                   Трымайся за каханага,

                                                   Не прымай нязванага.

 

                                                   Жабрак есць з апетытам,

                                                   Не жартуй з бандытам.

                                                   Праз шчыліну ўцякла надзея,

                                                   Не заўсёды радуе падзея.

                                                                                      2022 год

 

                                                                                                  Аляксей Якімовіч

 

Два браты

 

Не чырвоная каліна

                                                             Рана адцвітае,

                                                             Не бяроза маладая

                                                             Лісцікі губляе –

                                                             Два браты змагаюцца,

                                                             Б’юцца, забіваюцца.

 

                                                             Вогненныя стрэлы

                                                             Два браты пускаюць,

                                                             Зялёную траўку,

                                                             Палячы, знішчаюць.

 

                                                             Пачарнела траўка,

                                                             Слёзкі пралівае.

                                                             Дым салёны ўецца,

                                                             Неба засцілае.

                                                             Два браты змагаюцца,

                                                             Б’юцца, забіваюцца.

 

                                                             На ўвесь свет нясецца:

                                                             -- А я не паддамся!

                                                             -- Бі свой свайго,

                                                             Каб чужы баяўся! –

 

                                                             Кажа так бабуля,

                                                             Ходзячы з касою.

                                                             Навастрыла ноччу,

                                                              Узяла з сабою.

                                                              Два браты змагаюцца,

                                                              Б’юцца, забіваюцца.

 

                                                               Белы свет чарнее,

                                                               Вецер стогне, вые.

                                                               Каля вёскі зруйнаванай

                                                               Два браты чужыя.

                                                               Б’юцца, забіваюцца,

                                                               Слёзы праліваюцца.

 

                                                               Жахаюць маланкі,

                                                               Вар’яцее неба.

                                                               Браты крывяць вусны:

                                                               -- Трэба, трэба, трэба…

 

                                                               Каля вёскі зруйнаванай

                                                               Зямля ледзянее.

                                                               Вісне хмара над палямі,

                                                               Дождж салёны сее.

                                                               Два браты стараюцца:

                                                               Б’юцца, забіваюцца.

                                                                                     2022 год.

 

                                                                                                   Аляксей Якімовіч

Душа

 

“Душа – гэта паветра”, --

                                                        Так мудрацы сцвярджаюць.      

                                                        На многае яны

                                                        Нам вочы адкрываюць.

 

                                                        Паветра рознае бывае:

                                                        Духмянае, як кветка,

                                                        У час дажджу

                                                        Імглістае, як сетка.

 

                                                        Зімой сцюдзёнай

                                                        Шчокі абпякае,

                                                        Між небам і зямлёй

                                                        Здаецца, застывае.

 

                                                       У спёку летнюю

                                                       Гарачае, сухое.

                                                       Цянёк тады шукае

                                                       Адчайна ўсё жывое.

 

                                                       Так і ў людзей.

                                                       Неаднароднае яно.

                                                       Нам вельмі хочацца

                                                       Зірнуць ў тое акно.

 

                                                       Каб зразумець таго,

                                                       Хто перад намі:

                                                       Ці можам быць мы

                                                       Шчырымі сябрамі.

 

                                                      У злосных, звераватых

                                                      Душа – гнілыя нетры.

                                                      Часцінак ядавітых шмат

                                                      У тым паветры.

 

                                                      Паветра бруднае

                                                      Хлуслівых напаўняе.

                                                      Такіх не слухаю:

                                                      Іх гутарка пустая.

 

                                                      Як сажа чорная,

                                                      Паветра ў тых,

                                                      Хто адракаецца

                                                      Ад каранёў сваіх.

 

                                                      Паслухай, чалавек!

                                                      Цябе прашу:

                                                      Шануй паветра –

                                                      Сваю душу.

                                                                     2022 год.

 

                                                                                                   Аляксей Якімовіч

Жыццё

 

На лясной палянцы

                                                             Дубок падрастае.

                                                             Маладая маці сыночка люляе.

 

                                                             Сыночка люляе,

                                                             Ціхенька спявае:

 

                                                             -- Спі, мілы сыночак,

                                                              Спі, мая надзея.

                                                              Няхай наша хата

                                                              Цяплом цябе грэе.

 

                                                              На лясной палянцы

                                                              Дубок падрастае.

                                                              Маці свайго сына

                                                              У школу адпраўляе.

 

                                                              У школу адпраўляе,

                                                              Яго павучае:

 

                                                              -- У школе на уроках

                                                              Шмат чаго пачуеш.

                                                              Будзеш акуратны –

                                                              З кнігай пасябруеш.

 

                                                              На лясной палянцы

                                                              Дубок падрастае.

                                                              Маці свайго сына

                                                              У войска выпраўляе.

 

                                                              У войска выпраўляе,

                                                              Ціха вымаўляе:

 

                                                              -- Служы там як трэба.

                                                              Помні: ты мужчына.

                                                              На руку скацілася

                                                              Маміна слязіна.

 

                                                              На лясной палянцы

                                                              Дубок падрастае.

                                                              Маці свайму сыну

                                                              Вяселле спраўляе.

 

                                                              Вяселле спраўляе,

                                                              Пры гасцях жадае:

 

                                                              -- Беражы каханую,

                                                              Не псуй ёй настрою,

                                                              Па прамой дарозе

                                                              Кроч ты разам з ёю.

 

                                                              Дубок на палянцы

                                                              Жалуды скідае.

                                                              Маці пасівела,

                                                              Унукаў даглядае.

 

                                                              Туляцца унукі,

                                                              Моцна абнімаюць,

                                                              Ласкава бабулечкай

                                                              Яе называюць.

                                                                                     2023 год.

 

                                                                                        Аляксей Якімовіч

А ў верабейкі…

 

                                                    Сыплюцца сняжынкі,

                                                    Зямлю пакрываюць.

                                                    А ў верабейкі

                                                    Ножкі замярзаюць.

 

                                                   Сыплюцца сняжынкі,

                                                   Гурбы падрастаюць.

                                                   А ў верабейкі

                                                   Слёзкі выступаюць.

 

                                                   Босенькія ножкі

                                                   Ужо ледзянеюць.

                                                   Белыя сняжынкі

                                                   Іх не адагрэюць.

 

                                                  Скача верабейка,

                                                  Скача, не здаецца.

                                                  Каля цёплай хаты

                                                  Хоча ён сагрэцца.

 

                                                  У прасторнай хаце

                                                  У печцы трашчаць дровы.

                                                  Над высокім ганкам

                                                  Вісяць дзве падковы.

 

                                                  Наляцеў вятрыска –

                                                  Упаў верабейка.

                                                  Халодная сцюжа

                                                  Цягнецца, як змейка.

 

                                                 Сніцца верабейку,

                                                 Што сяброў багата.

                                                 Зараз прыйдуць да яго.

                                                 Будзе ў хаце свята.

 

                                                 Скрыпачка зайграе,

                                                 Гармонік прачнецца,

                                                 І нарэшце шчасце

                                                 Яму усміхнецца.

 

                                                 Устае верабейка,

                                                 Хоць і мёрзнуць ножкі.

                                                 Вечарам зімовым

                                                 Збіўся ён з дарожкі.

                                                                       2024 год

 

 

Комментарии